ԶՈՒ ղեկավար կազմի օպերատիվ հավաքի ժամանակ Սերժ Սարգսյանը խոսել է հանրային եւ ազգային անվտանգության օրախնդիր հարցերի մասին

Հանրապետության նախագահ, ՀՀ զինված ուժերի գերագույն գլխավոր հրամանատար Սերժ Սարգսյանը երեկ ՀՀ պաշտպանության նախարարության վարչական համալիրում հանդիպում է ունեցել ՀՀ ԶՈՒ ղեկավար կազմի օպերատիվ հավաքի մասնակիցների հետ։ Հավաքը նպատակ ունի հանրապետության պաշտոնատար անձանց հետ հանդիպումների եւ դասախոսությունների միջոցով մասնակիցներին ծանոթացնել ՀՀ արտաքին եւ ներքին քաղաքականության առաջնահերթություններին, ԶՈՒ զարգացման միտումներին, քննարկել պաշտպանության նախարարության եւ ՀՀ այլ ուժային կառույցների միջեւ փոխգործակցության հարցերը, իրականացնել փորձի փոխանակում, ինչպես նաեւ մասնագիտական հավաք—պարապմունքների միջոցով բարձրացնել ու կատարելագործել գեներալների, սպաների, քաղաքացիական հատուկ ծառայողների գիտելիքներն ու ունակությունները ռազմավարության, օպերատիվ արվեստի եւ զորքերի կառավարման, գործառութային պարտականությունների կատարման բնագավառներում, պաշտոնատար անձանց մոտ ձեւավորել միասնական պատկերացումներ ու տեսակետներ բանակի մարտունակության եւ պետության պաշտպանունակության շարունակական բարձրացման հարցերում։
Նախագահ Սարգսյանը ՀՀ ԶՈՒ ղեկավար կազմի հետ հանդիպմանը խոսել է Հայաստանի Հանրապետության հանրային եւ ազգային անվտանգության օրախնդիր հարցերի մասին, պատասխանել օպերատիվ հավաքի մասնակիցներին հետաքրքրող հարցերին։
Բարե՛ւ ձեզ, Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերի բարձրագույն սպայակազմի հարգելի՛ ներկայացուցիչներ։
Ձեզանից շատ շատերի հետ ժամանակին հնարավորություն եմ ունեցել անմիջականորեն աշխատելու։ Այդ իսկ պատճառով շատ ուրախ եմ այս հնարավորության համար եւ ուզում եմ, որպեսզի մենք ձեզ հետ միասին մեկ անգամ եւս վստահ ընդգծենք, որ ժամանակին կատարել ենք մեր ընտրությունը եւ մենք պարտավոր ենք հավատարիմ մնալ մեր ընտրությանը եւ մեր համազգեստին։ Իսկ խոսել ցանկանում եմ Հայաստանի Հանրապետության հանրային եւ ազգային անվտանգության օրախնդիր հարցերի մասին։ Այս հարցերի պարզաբանումն անհրաժեշտ է Հայաստանի Հանրապետության ազգային պաշտպանության գործը ճիշտ կազմակերպելու համար։ Իմ խոսքից հետո, անշուշտ, ակնկալում եմ ձեր հարցերը։
Հայաստանի Հանրապետության հանրային անվտանգության հարցերը չեն պատկանում զինված ուժերի ղեկավար կազմի ուղղակի լիազորությունների շարքին։ Սակայն դուք բոլորդ Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիներ եք, ուստի այդ հարցերի պարզաբանումը ձեզ համար կարեւոր եմ համարում հենց այդ տեսանկյունից։
Մեր անմիջական արտաքին միջավայրը բարդ է, խճճված, հաճախ՝ խիստ հակասական ու անհասկանալի։ Սակայն դա բնավ չի նշանակում, որ այդ ամենի հետ մենք պետք է պարզապես համակերպվենք եւ ձեռքներս ծալած նստենք, սպասենք, տեսնենք, թե մեզ ինչ անակնկալներ են հրամցնելու։
Ասել եմ եւ կրկնում եմ՝ այն մտայնությունը, թե մենք դատապարտված ենք ձախողման, քանի դեռ Ղարաբաղի հարցը լուծված չէ, եւ Թուրքիայի կողմից իրականացվող շրջափակումը վերացված չէ, անընդունելի է։
Մեր ներքին թերությունները թուրքերն ու ադրբեջանցիները չեն ստեղծում։ Մեր երկրի կառավարման թերությունները նրանց հետ որեւէ առնչություն չունեն եւ նրանց պատճառով չեն։
Մեր հասարակական կյանքի կազմակերպման եւ լավ կառավարման խնդիրներն ազգային անվտանգության խնդիրներ են։ Թերի կառավարումն ուղղակի ազդում է ազգային անվտանգության եւ երկրի պաշտպանունակության վրա։
Հենց այդ պատճառով մենք նախաձեռնեցինք Սահմանադրության բարեփոխման գործընթացը։ Մեր երկիրն այդպիսով թեւակոխել է բեկումնային փոփոխությունների փուլ, որն անմիջապես պետք է զգալի լինի անձամբ ձեր եւ ձեր ընտանիքների համար։
Գիտեմ, որ ձեզնից շատերը որոշ մտահոգություններ ունեն սահմանադրական փոփոխությունների արդյունքում ոչ պատերազմական ժամանակաշրջանում գերագույն գլխավոր հրամանատարի պաշտոնի վերացման կապակցությամբ։ Այո, 2018 թվականից, երբ նոր Սահմանադրությունն ամբողջովին ուժի մեջ մտնի, այլեւս նման պաշտոն նախատեսված է միայն պատերազմի ժամանակ։
Ֆրանսիայում, որը եւս կիսանախագահական հանրապետություն է, պատմականորեն ձեւավորվել է «համակեցություն» տերմինը։ Դա այն իրավիճակն է, երբ երկրի նախագահը ներկայացնում է մի կուսակցություն, իսկ վարչապետը եւ Ազգային ժողովի մեծամասնությունը՝ մեկ այլ քաղաքական ուժ։
Երկար քննարկումներից հետո մենք հանգեցինք այն եզրակացության, որ մեզ համար նման «համակեցություն» ձեւավորելը շատ երկարատեւ պրոցես է եւ, կներեք, բայց մեզ համար, ցավոք սրտի, դեռեւս անիրականանալի։ Բոլորդ էլ գիտեք, որ կիսալուծումները սովորաբար պարտադրված եւ ամենավատ լուծումներն են, ուստի եւ անհրաժեշտ էր գտնել եւ տալ ամբողջական լուծում։
Նոր Սահմանադրությամբ մեր պետությունն անցնում է կառավարման խորհրդարանական ձեւի։ Հանրապետության վարչապետի լիազորություններն ու հնարավորությունները ազգային անվտանգության եւ պաշտպանության առումով լինելու են շատ ավելի լայն, քան այն, ինչ կիսանախագահական համակարգի պայմաններում վերապահված է այսօրվա նախագահին՝ գերագույն գլխավոր հրամանատարին։ Նպատակը հետեւյալն է. մեկտեղ կենտրոնացնել պատասխանատվությունը եւ լիազորությունները։ Եթե անհրաժեշտություն կլինի մանրամասնել, թերեւս, այս հարցը ձեզ շատ է հետաքրքրում, ես պատրաստ կլինեմ ավելի մանրամասն ներկայացնել։ Այսպիսով մենք բացառել ենք «համակեցության» պայմաններում հանրապետության նախագահի ու վարչապետի անառողջ մրցակցության հնարավորությունը։ Կարծում եմ՝ սա շատ կարեւոր է։
Ուզում եմ, որ դուք լիովին հասկանաք եւ գիտակցեք այդ փոփոխությունների իմաստը։
Ձեր աշխատանքի վրա այս փոփոխությունները որեւէ անդրադարձ չեն ունենալու եւ եթե ունենալու են, ապա միայն դրական տեսանկյունից։ Այդ առումով որեւէ բացասական փոփոխություն դուք չեք զգալու։
Ազգային պաշտպանության կազմակերպման եւ կառավարման տեսանկյունից այս փոփոխությունը, ինչպես ասացի, միայն դրական ազդեցություն է ունենալու։ Հայաստանի պետությունը շարունակելու է գուրգուրել եւ փայփայել իր անփոխարինելի եւ սիրելի զավակին՝ հայկական բանակին։
Պարոնա՛յք գեներալներ եւ սպաներ,
Այժմ՝ գալիք երկու—երեք ամիսների մեր հարցերի մասին։
Մենք արդեն մուտք ենք գործել Ազգային ժողովի ընտրությունների փուլ։
Այո՛, նախընտրական շրջանում մեր երկրում տեղի են ունենալու սուր բանավեճեր, երբեմն կարող են հնչել նաեւ չափազանցված եւ բորբոքված ելույթներ։ Իհարկե, կլսեք խոստումներ, որոնք երբեք չեն իրականանալու։ Վստահ եմ, որ ձեզնից շատ—շատերը գիտեն եւ լսել են հայտնի արտահայտությունը, որ ամենամեծ ստերը հնչում են ընտրություններից առաջ եւ որսից հետո, բայց կարեւորը դա չէ, կարեւորը այն է, որ մենք նախորդ տարիների փորձից գիտենք, որ Ադրբեջանը նման դեպքերում սովորաբար աշխուժացնում է իր հակահայկական ձեռնարկները միջազգային կազմակերպություններում, երբեմն նաեւ փորձում է սադրանքների դիմել առաջնագծում։ Նրանց կողմից նման վարքի որոշ ախտորոշումներ արդեն նկատելի են։
Առաջին հերթին ցանկանում եմ ընդգծել, որ լիովին համոզված եմ Հայաստանի քաղաքական համակարգի կայունության մեջ։ Որքան էլ սուր քննարկումներ տեղի ունենան, դրանք չեն խաթարելու մեր հանրային անդորրը։ Նման սուր քննարկումներն ու բանավեճերը գալու են վկայելու մեր ուժը՝ Հայաստանի հասարակության ինքնակազմակերպման բարձր աստիճանը եւ որակը։
Հատուկ շեշտում եմ, որ Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերն ապակուսակցական են եւ ապաքաղաքական։ Այո՛, պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը գլխավորում է Հայաստանի հանրապետական կուսակցության ընտրական ցուցակը։ Սակայն նախընտրական քարոզչության եւ իր պաշտոնական լիազորությունների իրականացման որեւէ խաչաձեւում չի լինելու։
Միջկուսակցական քննարկումներ բանակում չեն լինելու, եւ մենք էլ չենք մտցնելու։ Ավելին, զգուշացնում եմ բոլորիդ, որ նման փորձերն ուղղակի պատժվելու են։
Մենք՝ որպես պետություն, ունակ ենք կազմակերպելու եւ անցկացնելու այնպիսի ընտրություններ, որոնք վայելելու են մեր հասարակության, մեր ժողովրդի վստահությունը։ Ավելին, վստահ եմ, որ հենց այդպիսի արդյունքներ են արձանագրելու հրավիրված միջազգային կազմակերպությունների դիտորդ ներկայացուցիչները։
Ադրբեջանում ոմանք պատրանքներ ունեն, թե իբր ընտրությունների վրա կենտրոնացած Հայաստանը լինելու է շատ զբաղված, հետեւաբար եւ իրենց կարճ խելքով՝ խոցելի։ Հենց այդ պատճառով ձեզնից այս ժամանակահատվածում ակնկալում եմ առավելագույն զգուշություն։
Վստահ եմ, որ մեր զինվորականները՝ շարքայինից մինչեւ ամենաբարձրաստիճան սպան, գալիք խորհրդարանական ընտրությունների շրջանում լինելու են զգոն ու աչալուրջ, պատրաստ կանխելու հակառակորդի յուրաքանչյուր դավադիր ծրագիր։
Այժմ՝ մեր տարածաշրջանի հարցերի մասին։
Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ տեղի ունեցող բանակցություններում որեւէ ճեղքում արձանագրելու հիմք այս պահին ես չեմ տեսնում։ Այդ պարագայում Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ ուժերի հավասարակշռության պահպանումը կայունության եւ փխրուն խաղաղության պահպանման միակ միջոցն է։
Պաշտոնական Բաքուն մշտապես փորձում է մեզ մեղադրել ձեւավորված ստատուս—քվոն երկարաձգելու փորձերի մեջ։ Սա իրականությանը չի համապատասխանում։ Ուզում եմ բոլորիդ հավաստիացնել, որ մենք, իրոք, ցանկանում ենք, որպեսզի խնդիրը լուծվի, բայց իրականությունը այս է՝ ադրբեջանցիներն առաջարկում են այնպիսի լուծումներ, որոնք մեզ համար անընդունելի են, ուստի այս պատճառով խնդիրը չի լուծվում։ Երբ նրանք կհասկանան, թե ինչպիսի լուծում կարող է իրականություն դառնալ, այն ժամանակ էլ խնդիրը կկարգավորվի։ Այս պատճառով էլ Ադրբեջանն անընդհատ դիմում է մանր ու մեծ սադրանքների, որպեսզի սրի իրավիճակն առաջնագծում եւ այդ ձեւով իր մասին հիշեցնի մեզ եւ միջազգային հանրությանը։
Այդ քարոզչական հնարքները սին են եւ դատապարտված են ձախողման։ Մեր դիրքորոշումը հետեւյալն է. արդեն հաստատված հրադադարը չի կարելի փոխել ավելի վատ պայմաններով հաստատվող հրադադարի հետ։ Մենք պետք է բանակցենք եւ ամուր հիմքեր դնենք երկու ժողովուրդների միջեւ բնականոն շփումներ եւ խաղաղություն հաստատելու համար։
Այո՛, հակամարտության կողմերը պետք է բանակցեն ամուր, վստահելի, ստուգման ենթակա մեխանիզմների վրա հիմնված խաղաղության շուրջ։ Այդ ճանապարհին առաջին ճիշտ քայլը կարող էր լինել Վիեննայի եւ Սանկտ Պետերբուրգի անցած տարվա հանդիպումների ընթացքում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների բարեխիղճ իրականացումը։ Սակայն, ցավոք սրտի, Ադրբեջանի ղեկավարությունը չի խորշում նույնիսկ միջազգային ամենաբարձր մակարդակում հանձնառություններ ստանձնելուց եւ հաջորդ օրը դրանցից հրաժարվելուց։
Հրադադարն անհրաժեշտ է փոխակերպել խաղաղության, սակայն դա երբեք տեղի չի ունենալու միակողմանի զիջումների արդյունքում։ Մենք հստակ ենք գնահատում իրավիճակը եւ Ադրբեջանից չենք ակնկալում միակողմանի զիջումներ։ Նույնը պահանջում ենք, որպեսզի Ադրբեջանի ղեկավարությունը գիտակցի այս պարզ, ավելի ճիշտ՝ շատ պարզունակ հանգամանքը։
Ուստի, մենք ջանք ու եռանդ չենք խնայելու ուժերի հավասարակշռության պահպանման համար։ Մենք Ադրբեջանի հետ սպառազինությունների մրցավազքի մեջ մտնելու կարիքը չունենք։
Թո՛ղ Ադրբեջանը մրցակցի իր իսկ հավակնությունների հետ։ Սակայն մենք վստահաբար շարունակելու ենք այնպիսի կարողությունների ձեւավորումը, որոնք կապահովեն պաշտպանության արդյունավետ կազմակերպում, ինչպես նաեւ՝ հակառակորդի հնարավոր ագրեսիային շեշտակիորեն ազդելու կարողություն։
Ստեղծված պայմաններում ուժերի հավասարակշռությունը պարզապես անփոխարինելի է երկու ժողովուրդների կենսագործունեության համար։ Այդ հավասարակշռության հիման վրա հնարավոր է բանակցել հաշտության շուրջ։ Ուժերի եղած հավասարակշռությունը խախտելու փորձերը ուղղակի հղի են նոր ռազմական գործողություններ սադրելու վտանգով։
Պարոնա՛յք գեներալներ, սպաներ,
Գլոբալ մակարդակում Հայաստանը շարունակելու է իր ներդրումն ունենալ անվտանգության, կայունության ամրապնդման եւ միջազգային հարաբերություններում դրական օրակարգի ձեւավորման գործում։ Դրա վկայությունն է Հայաստանի ակտիվ մասնակցությունը միջազգային խաղաղապահ մի շարք առաքելություններին։ 
Ես մեծ հպարտություն եմ ապրում այն ժամանակ, երբ հանդիպելով արտասահմանցի իմ գործընկերներին, ինչպես նաեւ արտգործնախարարներին եւ պաշտպանության նախարարներին, որոնցից լսում եմ դրվատանքի խոսքեր հայ խաղաղապահների մասին։
Շնորհակալ եմ հայ զինվորականներին՝ առաջին հերթին նրանց, ովքեր պատրաստում են այդ զորախմբերը եւ, իհարկե, նրանց, ովքեր անդամ են այդ զորախմբերի՝ Հայաստանի անունը եւ պատիվն այդքան բարձր պահելու համար։
Հայաստանի անվտանգության կարեւորագույն տարրերից մեկն է Հայաստանի եւ Ռուսաստանի ձեւավորած ռազմական դաշինքը։ Այն ունի շատ հարուստ պատմություն եւ ավանդույթներ, քանի որ հայ եւ ռուս զինվորականները երբեք չեն եղել խրամատների տարբեր կողմերում։
Այնուամենայնիվ, որեւէ ռազմական դաշինք չի կարող հիմնված լինել միայն հույզերի վրա։ Այս դաշինքը հիմնված է փոխադարձաբար հստակ գիտակցված ընդհանուր շահերի եւ անհրաժեշտության վրա։
Այն անփոխարինելի է այս տարածաշրջանում կայունությունը պահպանելու համար։ Հայաստանը շարունակելու է բարեխղճորեն կատարել իր բոլոր դաշնակցային պարտավորությունները ինչպես հայ—ռուսական դաշինքի, այնպես էլ Հավաքական անվտանգության պայմանագրի շրջանակներում։
Ուզում եմ, որպեսզի բոլորդ շատ հստակ գիտակցեք, որ այո՛, նաեւ ՀԱՊԿ շրջանակներում տեղի են ունենում իրադարձություններ, գործողություններ, ելույթներ, որոնք մեր սրտով չեն, բայց ՀԱՊԿ անդամ որեւէ երկրի ղեկավարի կամ ներկայացուցչի գործողությունը կամ ելույթը, կամ ընդհանրապես պահվածքը մեզ համար երբեք չեն կարող հիմք հանդիսանալ խոսելու այն մասին, որ Հայաստանի անդամակցությունը ՀԱՊԿ—ին արդեն սպառել է անհրաժեշտությունը։ Սա ուղղակի անթույլատրելի է։
Միաժամանակ, մենք շարունակելու ենք աշխույժ դրական օրակարգ ձեւավորել Հյուսիսատլանտյան դաշնագրի կազմակերպության եւ դրա անդամ պետությունների հետ՝ միջազգային խաղաղության եւ անվտանգության հետագա ամրապնդման նպատակով։ Այս բոլորը կարեւոր գործոններ են մեր մյուս հարեւանի՝ Թուրքիայի անբարյացակամ, եթե չասենք՝ թշնամական քաղաքականությունը Հայաստանի հանդեպ չեզոքացնելու համար։
Վերջին շրջանի ուրախալի լուրերից մեկն էր Իրանի միջուկային ծրագրերի շուրջ ձեռք բերված համաձայնությունը։ Մենք պետք է ամենայն ուշադրությամբ հետեւենք այս ուղղությամբ զարգացումներին։ Առանց գերագնահատելու մեր հնարավորությունները՝ պետք է հետեւողականորեն խրախուսենք այդ համաձայնության կողմերին՝ բարեխղճորեն կատարել իրենց ստանձնած պարտականությունները։
Հայաստանը պետք է իր ուժերի չափով իր լուման ներդնի միջուկային եւ զանգվածային ոչնչացման այլ զինատեսակների չտարածման ռեժիմների ամրապնդման գործի մեջ։ Այս առումով, անշուշտ, կարծում եմ՝ բոլորիս են անհանգստացնում Կորեայի թերակղզում տեղի ունեցող զարգացումները։
Ես շատ կարճ փորձեցի ներկայացնել նաեւ մեր արտաքին եւ գլոբալ միջավայրը՝ հույս ունենալով ժամանակ հատկացնել հարցերի ու պատասխանների համար։ Ուղղակի խնդրում եմ ձեզ ակտիվ լինել։

Պատրաստ եմ պատասխանելու ձեր հարցերին։