ԵԱՀԿ Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների
գրասենյակի (ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ), ԵԱՀԿ Խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԱՀԿ ԽՎ),
Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի (ԵԽԽՎ) և Եվրոպական
խորհրդարանի (ԵԽ) համատեղ դիտորդական առաքելության արդյունքների ներկայացմանն
այսօր պատասխանելով այդ մասին լրագրողների հարցին, Ֆրանսուա Խավիեր դե
Դոննեան դիտորդական առաքելության ընթացքում նկատված խախտումները երկու խմբի
է բաժանել: Առաջին խումբն, ըստ նրա, խախտումներ են որոնց արդյունքում
կուտակումներ ու հերթեր են գոյանում տեղամասերում, որոնք սակայն քաղաքացուն
հետ չեն պահել քվեարկությանը մանակցելուց:
"Նման խնդիրներ մենք որոշ դեպքերում տեսել ենք, բայց անշուշտ, այն չի
ազդում ընտրությունների արդյունքների վրա: Մեր նկատած մի շարք նման
դիզֆունցիաները ենթակա են շտկման, բայց էական ազդեցութուն չեն թողել
ընտրությունների ելքի վրա: Անշուշտ մեզանից ոմանք որոշ դեպքերում ականատես
են եղել քվեարկողնրի վրա ճնշման փորձերի, բայց դրանք բավական սահմաննափակ
թիվ են կազմել”,-ասել է նա:
Մյուս խումբ խախտումները, Ֆրանսուա Խավիեր դե Դոննեայի խոսքով, կարող են ազդել արդար մրցակցության վրա:
"Օրինակ, մեր միջանկյալ զեկույցում արդեն նշված է, որ եթե քաղաքական
կուսակցության հետ կապված մի կազմակերպութուն 500 տարկտոր է բաժանում, ապա
քիչ ահավանական է, որ դա որոշ տեղերում ոմանց վրա իր ազդեցությունը
չթողնի: Իսկ արդյոք նման երեւույթը հիմնովին կարող է ազդել ընտրությունների
արդյունքներրի վրա, դա մի հարց է, որը թողնում եմ ԿԸՀ-ի
հայեցողությանը”,-շարունակել է Ֆրանսուա Խավիեր դե Դոննեան:
Նա
խնդրահարույց է համարել նաեւ քարոզարշավի ընթացքում որոշ
կուսակցությունների կողմից դպրոցների օգտագործումը: Ֆրանսուա Խավիեր դե
Դոննեան ասել է, որ բաց հարց է մնում, թե որքանով նման դեպքերը կարող էին
ազդեցություն թողնել ընտրությունների արդյուննքրեի վրա: "Ամեն դեպքում,
ֆունդամենտալ ազդեցության մասին չենք կարող խոսել: Իմ երկրում նման
դրսեւորումները լուրջ քննության կարժանանային”,-շարունակել է նա: Խավիեր
դե Դոննեան նշել է, որ որոշ առումներով այս ընտրությունները նախորդներից
ավելի լավն էին, որոշ առումներով էլ` պահպանվել է նախկին վիճակը եւ
իրավիճակը բարելավելու տեղ կա:
Նույն հարցի վերաբերյալ ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ դիտորդական առաքելության ղեկավար
Ռադմիլա Շեկերինսկան ասել է,որ դեռեւս չի մշակվել մեթոդաբանություն, որով
կարելի է գնահատել,թե այդ թերությունները որքանով կարող էին ազդել
ընտրությունների արդյունքերի վրա: Դրա մասին արտահայտվելը ոչ միայն մեր
մանդատից դուրս է, այլեւ շատ դժվար ”,-ասել է Ռադմիլա Շեկերինսկան: Նա
նշել է, որ սրանք լուրջ խնդիրներ են, որոնց վրա պետք է ուշադրություն
դարձնել:
Միջազգային դիտորդներն լրագրողների խնդրանքով անդրադարձել են նաեւ
քվեարկության մասնակիցների անձնագրերում կնինքերի անհետացման վերաբերյալ
միասնական շտաբի հայտարարությանը: Մասնավորապես հարցին, թե հիմնավոր են
արդյոք շտաբի անդամ քաղաքկան ուժերի մտահոգություններն այս հարցում,
Ֆրանսուա Խավիեր դե Դոննեան ուշագրավ պատասխան է տվել.”Երբ դեղագործից մի
լուծույթ ես առնում, օգտագործելուց առաջ շիշը պետք է թափ տալ: Սա մի բան է,
որ որոշ ՏԸՀ-ների նախագահողներ մոռացել էին անել եւ երբ նկատեցին, որ
թանաքն անհետանում է, փոխեցին այն, իսկ որոշները շարունակեցին պաշտոնական
թանաքն օգտագործել: Իհարկե, ցավալի է, որ դա տեղի ունեցավ, բայց վստահ
չեմ, որ դա էական ազդեցություն կարող է ունենալ ընտրությունների
արդյունքերի վրա”:
Ռադմիլա Շեկերինսկան էլ նշեց, որ ԿԸՀ-ն չէր ցանկացել կամ մոռացել էր
փորձարկել թանաքը, ինչի արդյունքում դեպքեր եղան, երբ ՏԸՀ-ները այս փաստն
օգտագործեցին: "Փոխանակ շշերը թափահարելու, թեթեւակի թափ տվեցին որոշ
դրույթներ, որպեսզի կարողանան գործընթացն առաջ տանել` մանավանդ հաշվի
առնելով այն անվստահության մակարդակը, որը գոյություն ունի շահագրգիռ
կողմերի եւ կուսակցությունների միջեւ”,-ասել է նա: