2011—ի մայիսին Եվրամիությունն ավարտեց Եվրոպական հարեւանության քաղաքականության վերանայումը։ «Ավելին՝ ավելիի դիմաց» քաղաքականությանը համահունչ՝ ԵՄ—ն ընդլայնում է օժանդակությունը բարեփոխումներ ստանձնած ԵՄ հարավային եւ արեւելյան հարեւան երկրներին։ Երեկ ԵՄ արտաքին հարաբերությունների եւ անվտանգության քաղաքականության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Քեթրին Էշթոնն ու ընդլայնման եւ հարեւանության քաղաքականության ԵՄ հանձնակատար Շտեֆան Ֆյուլեն ներկայացրեցին Եվրոպական հարեւանության քաղաքականության փաթեթը, որը գնահատում է նոր քաղաքականության արդյունքներն առաջին տարվա ընթացքում։ Այն նաեւ առաջարկում է ճանապարհային քարտեզ՝ «Արեւելյան գործընկերության» իրականացմանը լրացուցիչ խթան հաղորդելու համար։ Բարեփոխումների խրախուսման տրամաբանությամբ՝ ԵՄ—ն օժանդակել է քաղաքական բարեփոխումներ ձեռնարկած իր գործընկերներին։ Սեպտեմբերին մեկնարկեց Քաղաքացիական հասարակության գործիքը ԵՀՔ բոլոր երկրների համար՝ 26 մլն եվրո առաջնային բյուջեով եւ 2012—2013 թվականների համար նախատեսված նույն չափի լրացուցիչ բյուջեներով։ «Նախորդ տարվա ընթացքում մենք կրկին սկսեցինք մեր Հարեւանության քաղաքականությունը։ Այժմ մենք տեսնում ենք վերանայման արդյունքները, որոնք միտված էին ուժեղացնելու օժանդակությունն այն երկրների նկատմամբ, որոնք ավելի մեծ առաջընթաց ունեն ժողովրդավարական եւ տնտեսական բարեփոխումների առումով։ Որոշ երկրներում տեսնում ենք լուրջ առաջընթաց։ Մյուսների դեպքում մենք պետք է քաջալերենք քաղաքական ղեկավարությանը՝ բարեփոխումների ուղղությամբ հստակ քայլեր ձեռնարկելու համար։ Մենք շարունակելու ենք օժանդակել մեր գործընկերներին հիմնարար արժեքներ հիմնելու եւ տնտեսական բարեփոխումներն ամրապնդելու ջանքերի ուղղությամբ, որոնք անհրաժեշտ են կառուցելու համար այն, ինչը ես անվանում եմ խորը ժողովրդավարություն»,– հայտարարեց Ք. Էշթոնը։ Շ. Ֆյուլեն հավելեց. «Մեր նոր քաղաքականությունն ունի կայուն հիմքեր, եւ մենք մշակել ենք բազմաթիվ նախաձեռնություններ, որոնք, վստահ եմ, արդեն կրում են դրական արդյունքներ»։ Էական առաջընթաց կա գործընկեր երկրների հետ քաղաքական ասոցացման ուղղությամբ։ Մոլդովայի, Վրաստանի, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի հետ մեկնարկել են Ասոցացման համաձայնագրի բանակցությունները։ Դրական առաջընթաց է արձանագրվել տնտեսական ինտեգրման, մասնավորապես՝ խորը եւ համապարփակ ազատ առեւտրի գոտիների ստեղծման ուղղությամբ, որի շուրջ բանակցությունները մեկնարկել են Մոլդովայի եւ Վրաստանի, շուտով՝ նաեւ Հայաստանի հետ։ Զգալի առաջընթաց կա նաեւ շարժունակության ոլորտում։ Մոլդովայի, Ուկրաինայի եւ Վրաստանի հետ քայլեր են ձեռնարկվել՝ վիզաների ազատականացման ուղղությամբ։ Հայաստանի հետ վերջերս հաստատվել է Շարժունակության գործընկերությունը, իսկ Ադրբեջանի հետ գործընկերության բանակցությունները մեկնարկելու են շուտով։
Առաջընթաց ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների բնագավառներում
Հայաստանի վերաբերյալ զեկույցում, մասնավորապես, նշվում է, որ ԵՄ—Հայաստան ասոցացման համաձայնագրի շուրջ բանակցություններն ընթանում են բավականին արագ. «Հայաստանը նշանակալի առաջընթաց է գրանցել խորը եւ համապարփակ ազատ առեւտրի համաձայնագրի շուրջ բանակցությունների մեկնարկն ապահովող պայմանների իրականացման հարցում։ Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանը նաեւ առաջընթաց է գրանցել ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների պաշտպանության բնագավառներում»։ Քաղաքական երկխոսության մասով ԵՄ—ն կոչ է անում Հայաստանի իշխանություններին մինչեւ 2013—ի նախագահի ընտրությունները հաղթահարել այն բացթողումները, որոնք 2012—ի խորհրդարանական ընտրությունների ընթացքում արձանագրել էին ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ—ի դիտորդները։ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության առնչությամբ էլ կոչ է արվում շարունակել ջանքեր ներդնել Ադրբեջանի հետ համաձայնության հասնելու նպատակով՝ մադրիդյան սկզբունքների հիման վրա, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի շրջանակներում։ hhpress.am
Ա. Ս.
|